جاغوری محل پرآوازه، اما فراموش شده

بسم الله تابان

مقدمه:
بعد از سقوط رژیم طالبانی وروی کار آمدن نظام مبتنی بر آرای مردم وشیوه حکومتداری بر مبنای دموکراسی امیدواری بر انکشاف ، تامین امنیت در سطح کشور بطور متوازن بودجود آمد.
در ابتدا اکثریت قاطع مردم افغانستان از برنامه های جامعه جهانی بنا بر توافقات بن حمایت نموده ودست از هر نوع اختشاش وایجاد نا امنی ها حد اقل در ۸۰% مناطق کشور برداشتند، بدون شک مناطق مرکزی افغانستان(هزاره جات) بخش عمده از چرخه این روند را با تسلیم دهی سلاح های شان وحمایت شان از حاکمیت قانون حمایت نموده وبه چرخش در آوردند.

ولی متاسفانه تعدادی از شهروندان کشور در بسا نقاط بعد از مدتی کوتاهی دست از حمایت برداشته ودوباره به تصمیم مخالف شان محکم ایستاده وطبل بی نظمی را کوبیدند، با آنهم دولت افغانستان برنامه های انکشافی شانرا برای بدست آوردن رضایت آنان به همانطرف بیشتر معطوف ساخته وبه شدت ادامه دادند، ولی محلات امن ومطیع قانون همانند جاغوری روز بروز از دید مسئولین در زمینه انکشاف بدور ماند وتاهنوز در انزوا کلی قرار دارد.

در این مقاله که بشکل کتابخانه ای ومصاحبه با مسئولین گرد آوری شده روی موقعیت فعلی جاغوری ودست اورد های حمایت از صلح در این منطقه به بررسی شاید هم خیلی علمی نباشد گرفته میشود ودر اخیر به عنوان راه حل چند مورد پشنهاد میگردد.

شرح موضوع:

الف: معرفی مختصر جغرافیایی جاغوری:
جاغوری نام یکی از ولسوالی های غزنی می باشد این ولسوالی در قسمت جنوب غرب ولایت غزنی بین عرض البلد های ۳۸ درجه و۳۸ دقیقه شمالی و طول البلد ۶۷ درجه و۲۷ دقیقه شرقی واقع است . از طرف شمال با ولسوالی مالستان، از شرق با ولسوالی ناهور و قره باغ، از جنوب با ولسوالی های مقر و گیلان و از غرب با ولایت زابل وصل است.
این ولسوالی که تقریبا ۳۰۰ هزار تن در آن زندگی می نماید یکی از پرنفوس ترین ولسوالی های افغانستان محسوب شده ودارای مساحت در حدود ۲۰۰۰ کیلومتر مربع میباشد.
مرکز جاغوری سنگماشه بوده ومحلات بزرگ دیگر آن غوجور،داوود، انگوری، زیرک، حوتقول، لومان، چوبدره زار،حیدر، بوسعید؛ سبزچوب، بابه، دهمرده، سید احمد، علودال، علیاتو، المیتو، مهاجرین، قلندر، خدایداد، تبقوس، سنگ شانده، ششپر، خرتیزک، پاتو، باریک،شار زیده می باشد.
این ولسوالی دارای سه بازار بزرگ یکی در مرکز (سنگماشه)، غوجور وانگوری می باشد ولی چند بازارخورد دیگر نیز مانند بازار دهمرده، بازار اشکه، بازار آسیاب وغیره بمنظور تبادله کالاهای مورد ضرورت باشندگان محل وجود دارد.
باشندگان جاغوری برای رسیدن به مرکز ولایت وکابل وهمچنان قندهار از مسیر های جنده، قره باغ وناهور که همه سرک خامه ودر عین حال نا امن می باشد استفاده می کنند.
ب: معرفی باشندگان:
در ولسوالی جاغوری اکثریت قاطع ۹۹% باشندگان را هزاره ها تشکیل میدهد وبجز از این قوم سادات نیز زندگی میکنند که همه پیرو دین مبین اسلام وبه مذهب جعفری اند.
هزاره های این ولسوالی از لحاظ قومی به به چهار دسته تقسیم میشود که عبارتند از: ، آته، گری، باغچری وایزدری که هر کدام در ساحات تقریبا مشخص ومعین زندگی میکنند، پیشه اصلی مردم را زراعت ومالداری تشکیل میدهد، با وجود خشکسالی های اخیر حاصلات زراعتی بنا به گفته های مسئولین محلی قناعت بخش نمی باشد.

ج: وضعیت امنیت:
ساحه جغرافیایی ولسوالی جاغوری از امن ترین نقاط افغانستان به حساب می آید، بنا به گفته ظفر شریف ولسوالی جاغوری ، مردم محلی در تامین امنیت همواره نیروهای امنیتی واداره محلی را یاری رسانیده وامنیت موجود مدیون زحمان نیروهای امنیتی وهمکاری مردم است.

وی افزود: متاسفانه جاغوری از جانب ولسوالی همجوار در استقامت های شرقی، جنوبی وغربی مورد تهدید بالقوه دشمنان صلح وآرامش مردم افغانستان قرار دارد.

راه های مواصلاتی منتهی به این ولسوالی همواره نا امن بوده که سالانه قربانی های مالی وجانی در پی دارد، طوریکه در آخرین مورد از چند ماه به این سو مسیر قرباغ بروی ترافیک بدلیل نا امنی وموجودیت مخالفین مسلح دولت مسدود می باشد.

مسیر راه جنده اگرچند اکنون بنا به توافق اقوام محلی امن بوده ولی از قدیم الایام نا امن بوده وهست، قتلگاه کندی پشت واقع جاده جاغوری – کندهار که در آن ده ها جوان این ولسوالی توسط دزدان مسلح، افراد وحشی طالب و دشمنان مردم افغانستان بطور بی رحمانه به شهادت رسیده وحتی جسد شان در اختیار خانواده های شان قرار نگرفته، شاهد این مدعی است.

موجودیت گروه های مخالف مسلح دولت در اطراف این ولسوالی یک تهدید بالقوه هم برای مردم وهم برای حاکمیت محلی نه تنها در ولسوالی جاغوری بلکه میتواند ولسوالی قره باغ، مالستان را نیز تحت شعاع قرار دهد.

مردم محلی از دولت مرکز واداره محلی در ولایت غزنی در مورد تامین امنیت شاکی بوده ومی گویند با وجود اینکه والی ومسئولین غزنی بارها وعده تامین امنیت این مسیر را به ما داده اند ولی دیده میوشد که عمل ننموده وعمداً در تامین امنیت این مسیر تعلل می کند بگفته محمد عظیم یکی از باشندگان جاغوری که در کابل مصروف تحصیل است، از هر استقامت که ما بخواهند به خانه های خود بیروند همواره با خطر مواجه می باشند وهیچ مامور حکومتی نمی تواند در محل بیایید.

بنا به شواهد مشهود وغیر قابل انکار متاسفانه با وجود مرودات خیلی حسنه از قدیم بین هزاره ها وپشتون های غزنی وزندگی در امن ومشترک همانند برادر، هم اکنون تمامی ناامنی ها در مناطق که پشتون ها زندگی می نماید وجود دارد ومخالفین مسلح متاسفانه با استفاده از این فرصت قرارگاه های شانرا بطور پراگنده در آن محلات ایجاد نموده است.

تعلل مسئولین دولتی در ولایت غزنی برای تامین امنیت مسیر جاده های این ولسوالی خیلی مشهود وآفتابی است، شاید قادر به تامین امنیت نباشند ویا هم شاید قرار گفته های مردم عمدی باشد.

بهر صورت مردم جاغوری همواره گفته ومی گویند که قربانی صلح طلبی وصلح خواهی خویش شده اند، این در حالیست که محدودیت جغرافیایی ومتکی بودن باشندگان این ولسوالی بطور انکار ناپذیر به مارکیت های خارج ولسوالی ومحاصره بودنشان در طول تاریخ این زجر را برای شان هدیه د اده است.

در عین حال بنا به گفته مسئولین محلی نیروهای امنیتی مستقر در ولسوالی از لحاظ تشکیلاتی وتجهیزاتی کامل نیستند. واگر وضعیت امنیتی وخیم گردد شاید مستقلانه قادر به دفاع نگردند.

د: وضعیت معارف واطلاعات وفرهنگ:
شاید یکی از افتخار آمیز ترین مورد را که جاغوری در سطح افغانستان دارد بخش معارف باشد، بنا اطلاعات مسئولین محلی در این ولسوالی ۹۷ باب مکتب در سطوح لیسه، متوسطه وابتدائیه برای دانش آموزان پسر ودختر وجود داشته، و در کنار این مکاتب بک باب دارالمعلین در منطقه غوجور فعالیت دارد.
با آنکه از لحاظ کمی خیلی خوشبینانه است، وتعداد زیاد دانش آموزان که در حدود ۴۰هزار تن میرسد مصروف فراگیری علم ودانش آند وسالانه حد اوسط ۱۰۰۰ تن آنان شامل امتحان کانکور برای راه یابی به موسسات تحصیلات عالی ونیمه عالی میشوند ولی از لحاظ کیفی وامکانات آموزش پرورش در حد خیلی پایئن قرار دارد.

اکثریت مطلق وقریب به کل مکاتب در این ولسوالی فاقد تجهیزات لابراتواری وکتابخانه است، تعداد زیاد از مکاتب تعمیر کافی ولازم برای تدریس ندارند.

با وجود، موجودیت مکاتب هنوز هم تعداد زیادی از اطفال مجبورند فاصله زیادی را در بعضی مناطق پیاده روی نموده تا به مکتب برسند.

با آنکه مردم جاغوری در علم دوستی شهره اند ومسئولین معارف سعی خود را می نمایند ولی تحمل بار سنگین مزد آموزگاران بر علاوه معاش دولتی بر گردن مردم ، کمبود آموزگاران مسلکی خصوصا خانمها، عدم حمایت حکومت محلی از برنامه های آموزشی بطور درست و کموبد کتوب آموزشی خصوصا برای دوره لیسه از چالشهای جدی فرا روی آموزش وپرورش محسوب میگردد.

دانش آموزان در جاغوری میگویند اگر کورس های آموزشی برای آمادگی کانکور قبل از این آزمون موجود نباشد از دروس مکاتب که برای شان بدلیل پائین بودن سویه معلمین ونبود منابع آموزشی هیچ بهره نبرده واکثریت شاید موفق به راه یابی به موسسات تحصیلات عالی نشوند.

در مجموع ولسوالی جاغوری یک کتابخانه رسمی که از جانب دولت خصوصا ریاست اطلاعات وفرهنگ ولایت غزنی ایجاد شده باشد وجود ندارد، به ایمان کامل تحریر کرده میتوانم که تاهنوز رئیس اطلاعات وفرهنگ این ولایت حتی برای یکبار هم از وضعیت جوانان این ولسوالی با خبری ننموده است.

ریاست اطلاعات وفرهنگ غزنی تاهنوز هیچ برنامه ای برای ثبت وبررسی آبدات وآثار تاریخی در این ولسوالی روی دست نداشته وندارد، شهرجرم یکی از محلات معروف افغانستان تاهنوز به حالت مخروبه ویرانه قرار داشته که بدون شک تداوم این وضعیت باعث نابودی این آثر ارزشمند تاریخی میگردد. بنا تعرفی که برای آبده تاریخی بنا بر تعریف قانون حفاظت از آبدات تاریخی بنایی هست که بیشتر از۱۰۰ سال از ساختنش گذشته باشد ، این ولسوالی بیشتر از صد آبده تاریخی وجود داشته که دولت اصلاً از آن خبر ندارد ودر حال تخریب می باشد.

باید به فرهنگ ومحلات تاریخی تمامی نقاط افغانستان توجه گردد چون جز از تاریخ آن منطقه ومردم است، این را باید بطور شدید وواضح از وزارت اطلاعات وفرهنگ بخواهیم که باید بالای رئیس مربوطه خویش در غزنی فشار آورده تا در روند عملکرد خویش که به خواب رفتگان سلطان شهرمان می ماند تغییر بیاورد در غیر آن شهر را آب خواهد برد. حفاظت وحراست از آبدات تاریخی از وظایف اساسی دولت می باشد این حکم در قانون اساسی به آن اشاره شده است.

مطبوعات هم بدلیل نبود منابع تمویل وحمایت دولت جایگاهی که در خورد مردم باشد ندارد، مردم با آنگه خیلی مشتاق خواندن وشنیدن اخبار رسانه ای میباشد ولی به هیچ وجه در اکثر مناطق به آن دسترسی ندارد.

حتی در پلان انکشافی ولایت غزنی پروژه ای را در این خصوص مشاهده نمی توانیم، نمیدانم چرا؟؟ ومسئولین در غزنی در چه فکر وخیال اند.

ذ: وضعیت صحت:

در مجموع ولسوالی جاغوری ۸ مرکز صحی وجود دارد که سه باب آن در مناطق انگوری ، بابه والمیتو مرکز صحی سی اچ سی ک ه اصولا باید قادر به تحت پوشش قرار دادن ۳۰ الی ۶۰ هزار نفر باشند وامکانات نیز به همان اندازه موجود باشد ومتباقی بی اچ سی الی ۳۰ هزار نفرمی باشد، ولی مراکز صحی متذکره حتی قادر به تحت پوشش قرار دادن ۵۰۰۰ هزار نفر از لحاظ تجهیزاتی ودر عین حال تشکیلاتی نمی باشد.

در مرکز ولسوالی موسسه شهدا یک باب شفاخانه صحی را در دوران جهاد احداث نموده وفعالیت مستمر دارد ولی از جانب دولت حیتی یک مرکز صحی ولسوالی که اصولا وقانونً نیز مستحق است اعمار نگردیده.
قادر علی باشنده جاغوری در این خصوص می گوید: ما برای تداوی اندک ترین مریضی باید به شفاخانه شهدا در مرکز ولسوالی یا کابل مراجعه نمایم.

بگفته مردم محل عرضه خدمات صحی در این ولسوالی خیلی ها ناچیز وبی کیفیت می باشد.
آقای ظفر شریف ولسوالی جاغوری تاکید میکند که بمنظور عرضه خدمات صحی بطور درست ما به تقویه مراکز صحی موجود واعمار حد اقل ۱۰ باب مرکز صحی دیگر شدیداً نیازمند هستیم. وی همچنان از افزایش معتادین مواد مخدر نیز در این ولسوالی خبر میدهد ومی گوید ما حتی یک اتاق برای تداوی این افراد نداریم در حالیکه افزایش آمار متعادین که در میان مهاجرین بر گشته به کشور خیلی ها زیاد است شدیداً قابل نگرانی می باشد.

کمبود مراکز صحی، نبود داکتر مسلکی ، نبود ادویه لازم در مراکز صحی موجود، دور بودن محلات از مراکز صحی از چالشهای عمده در عرصه ، عرضه خدمات صحی می باشد.

ه: وضعیت حکومتداری ، حاکمیت قانون وحقوق بشر:

حکومتداری خوب یکی از پایه های اساسی حاکمیت مبتنی بر آرای مردم می باشد که باید از طریق طرح برنامه خوب در عرصه حکومتداری یا به عباره دیگر شیوه درست ومناسب عرضه خدمات از جانب حکومت به ملت می باشد. این مورد در جاغوری در طول تاریخ وضعیت خوبی نداشته وندارد، شهروندان همواره از کاکرد حکومت راضی نبوده، برخورد مسئولین با مردم سالم وپسندیده نیوده ونیست، فساد اداری به کافی ولازم خصوصا در بخش های عدلی وقضایی وهمچنان املاک وحقوق مشهود وآزار دهنده وجود دارد، افراد غیر مسلکی در راس امور در اکثریت ادارت مصروف اجرای وظیفه اند. وهمچنان در بخش حاکمیت قانون بالای شهروندان بطور یکسان وجود ندارد، تعدادی از افراد زورمند هنوز هم اداره های موازی بر حکومت در اختیار دارند ومردم از اعمال غیر قانونی وخودسری های آنان به ستوه آمده، تامین حقوق بشر ورعایت آن در ده سال اخیر ظاهرا قناعت بخش بوده اما با آنهم تعدادی از شهروندان به حقوق اساسی شان مثل داشتن سر پناه درست، وضعیت خوب آموزش وپرورش، دسترسی به عدالت، آب صحی اشامیدنی، امنیت کلی ، وغذای مناسب محروم اند.
بنا به گفته عبدالاحد فرزام رئیس دفتر ساحوی حقوق بشر در زون بامیان که جاغوری نیز مربوط ان زون می باشد وضعیت حقوق بشری افراد در این ولسوالی در سالهای گذشته چندان قناعت بخش نبوده، به گفته وی تاهنوز هم معافیت افراد مرتکب اعمال غیر قانونی از مجازات وجود دارد.

همچنان مسئولین حقوق بشر ومردم از عدم رسیدگی دوسیه های مدنی وجزایی بموقع از جانب نهاد های عدلی وقضایی در بسا موارد خصوصاً در مرکز ولایت شاکی اند.

افراد زومند در خیلی موارد دخالت جدی در قضایای جرمی نموده ومنجر به عدم تطبیق قانون میگردد.
در همین حال یکی باشندگان جاغوری که نخواست نامش آورده شود میگوید : دوسیه دعوی ملکیت دارد که از ۱۵ سال تاهنوز فیصله نشده است.

عدم برخورد جدی مسئولین محلی (ولایتی) با عناصر زور گو در محلات باعث ایجاد بی نظمی ونقض حاکمیت قانون میگردد.

انتخابات آزاد وسهم گیری مردم در آن نیز یکی از اساسی ترین وجه حکومت مبنی بر اهداف دموکراسی در سراسر دنیا می باشد، خوشبختانه سهم مردم جاغوری در انتخابات های گذشته خیلی خیلی بارز ودر عین حال بجز انتخابات پارلمانی ۱۳۸۹ خیلی پراگنده بوده، مردم با آنکه برای اولین بار این روند را تجربه می نمودند خیلی عالی پای صندوق های رای رفته وبه نامزدان دلخواه شان رای خویش را استعمال کردند، و امیدوار بودند وهستند که میتوانند توسط رای شان دگر گونی را ایجاد نموده وبه استبداد ومحرومیت تاریخی تحمیلی بر سر شانرا پایان میدهند، ولی تاهنوز به این هدف خویش بطور شاید وباید نرسیده اند ، با آنکه در انتخابات سهم گیری شهروندان را بی سابقه میدانیم وآرای استعمال شده شانرا نیز ولی روند کنونی سعی دارند تا آرای این مردم را نادیده گرفته وآنچه خلاف واقعیت است بنام مصلحت ملی تحمیل نماید، در آخرین مورد محکمه ویژه تا تیغ بران خود سعی دارد تا آرای این مردم را نادیده گرفته و دو تن از وکلای غزنی که اکثریت آرای شان از نتجه تصمیم آرای باشندگان این ولسوالی می باشد در کنار ۶۰ تن دیگر از مجلس نمایندگان بیرون نماید که خود خلاف تمامی موازین قانونی و عرف انتخاباتی می باشد ومردم جاغوری که با رای خود این دو تن را به مجلس راهی نموده هرگز نخواهند گذاشت که با تصامیم سیاسی قربانی دسیسه های پنهان وپیدا شوند.

و: وضعیت بازسازی:

بازسازی ونوسازی پدیده گمشده در جاغوری وموضوع نا آشنا برای باشندگان محلی است، متاسفانه با وجود امنیت کلی که زمینه ساز اصلی برنامه های انکشافی می باشد، هیچ برنامه منظم ودقیق برای بازسازی دراین ولسوالی وجود نداشته. سرک جاغوری الی غزنی از مسیر قرباغ چندین سال است که بلاتکلیف بدون هیچ پیشرفت به بهانه عدم امنیت متوقف است. سرک جاغوری مالستان از پروژه های مهم دیگر نیز بطور نیمه کاره وبنا به گفته های مردم محل با کیفیت بسیار پائین درحال کی بسیتر به کندی پیش میرفت ظاهرا تطبیق گردیده و سنگ بنا یک فارم زراعتی امسال به زمین گذاشته شده ولی بنا عدم موجودیت آب کار اعمار آن تعطیل گردیده وهمچنان تعمیر اداری ولسوالی اعمار وتعمیر قوماندانی امنیه بعد از سال وماها توقف امسال تزاهر به کارش شروع نموده است موارد فوق از جمله عمده ترین برنامه های دولت در راستای انکشاف میباشد فراتر از این نمی توان از کارکرد دولت در آنجا چیزی یافت.

ولی از ایجاد سربند های آبی برای زراعت با وجود داشتن منابع سرشار آبی اگر چند خشکسالی ها متضرر نموده، اعمار بند های آبی برای تولید انرژی برق، احداث سرک ها، تقویه برنامه های زراعتی ومالداری، اعمار مراکز صحی وآموزشی، سعی برای دستیابی شهروندان به آب آشامیدنی صحی، توسعه روستا ها وتقویت صنایع روستایی، حمایت از دهقانان وایجاد کوپراتیف های زراعتی، اعمار کتابخانه ومراکز تحیقی وعلمی برای جوانان، خبری نیست.

سالانه وزارت محترم زراعت اعلام میدارد که برنامه های اساسی برای توقیه سیستم زراعتی در کشور روی دست دارد وعملی نموده اما تاهنوز هم دهاقین در جاغوری از تخم های اصلاح شده بذری، از وسایط زراعتی، از درخت های مثمر وغیر مثمر برای تقویه باغداری خبر ندارند ونمی دانند سهم شان را کی حیف ومیل می نماید.

با وجود اینکه زراعت مواد مخدر یکی از نا اشنا ترین بته در جاغوری بوده وهیچ نوع بوده در آن زرع نمی شود واز ابتدا در حالت صفری قرار دارد ولی از پروژه های که در این مورد از جانب وزارت مبارزه با مواد مخدر عملی میگردد خبری نیست.

وزارت انرژی و آب شاید برای ۲۰ سال دیگر حتی در استراتیژی خود مکانی بنام جاغوری را جا داده باشد.
برنامه همبستگی ملی که به گفته وزیر محترم انکشاف دهات یکی از برنامه های موفق وزارتش بوده ودر کل کشور تطبیق شده ونیتجه خوب هم داده است متاسفانه که بتازگی امسال در جاغوری مرحله شورا سازی آن شروع شده در حالیکه در سایر نقاط کشور بگفته وزیر محترم مرحله سوم آن تطبیق شده است نمیدانم آنان برای کل افغانستان برنامه ریزی می نمایند با محلات خاص ومورد نظر خودشان؟؟؟.

وزارت محترم صحت عامه وسایر وزارت خانه های نیز همانند وزارت خانه های فوق هیچ برنامه موثر ورد خور صلح دوستی این مردم تاهنوز روی دست نداشته اند.

ماده ششم قانون اساسی دولت را مکلف به راه اندازی برنامه های که انکشاف متوازن بمنظور ایجاد جامعه مرفه مکلف نموده ولی متاسفانه این موارد در این ده سال برای مردم این محل همانند سایر نقاط مرکزی افغانستان نا آشنا بوده وهست.

شاید مطلع باشید که تعدادی از خانواده ها در منطقه شارزیده جاغوری هنوز هم در مغاره ها زندګی میکنند. همانند مغاره نشنان بامیان.

نتجه گیری:

با توجه به مباحث فوق به این نتجه کلی میرسیم که درولسوالی جاغوری با وجود امنیت کلی وزمینه خوبی برای راه اندازی برنامه های انکشافی در عرصه های مختلف متاسفانه تاهنوز مردم از برخورد دوگانه دولت مرکزی وعدم توجه اداره محلی غزنی در این راستا شاکی بوده وبه شدت ناراض هستند، که ادامه این روند میتواند بر وضعیت حکومتداری وامنیت در محل تاثیر سو داشته باشد.

همانطوریکه در مباحث هم یاد آوری شده مسئولین اداره محلی ولسوالی از نیازمندی شدید محل به بازسازی خبر میدهند وهمچنان وضعیت ناگوار زندگی در منطقه بدلایل مختلف از جمله نا امنیتی باعث شده تا تعدادی زیادی از خانواده خانه های شانرا ترک گفته وبه شهرها وممالک دیگر مهاجر شوند، بدون شکر تخلیه محلات از وجود مردم باعث ایجاد ضعف در سیستم زراعتی کی از مهمترین چرخه اقتصادی کشورما می باشد میشود.
عدم توجه به وضعیت معارف در این ولسوالی یکی از موارد نگران کننده در آینده می باشد که عده از مردم این روند را نوعاً عمدی از جانب مسئولین معارف کشور خصوصاً ولایتی میدانند .

نبود اماکن که باعث ایجاد مصروفیت سالم فکر برای جوانان گردد یکی از نگرانی جدی مردم در ایجاد روحیه کج روی فردی واجتماعی در قشر جوان می باشد.

با وجود ضرورت عینی مردم به مراکز صحی متاسفانه هیچ اقدامی از جانب دولت تاهنوز در ایجاد مراکز صحی درست واستندرد انجام نپذیرفته.

عدم توجه به موارد فوق میتواند اثر زیانرا وجدی اجتماعی وسیاسی داشته است، چون همانطوریکه هر شی از خود ظرفیت مشخص دارد، حوصله مندی مردم نیز زمان وظرفیت خاص دارد که فکر میکنم به لبریزی رسیده است.

پشنهادات:

باتوجه به موراد متذکره میتوان نکات آتی را به عنوان پشنهاد به مردم وحکومت ارائیه نمود:
۱- مردم باید در مورد حق خویش از طریق برنامه های مدنی داد خواهی نموده وسکوت ننمایند.
۲- در اداره محلی غزنی باید یک تغییرات جدی با در نظرداشت حضور همه ای اقوام بوجود آید.
۳- طوریکه دیده شده میشود در نه در پلان انکشافی ولایتی ونه هم در بودجه ملی برای بازسازی این ولسوالی هیچ مورد در نظر گرفته نشده باید بطور قطع در صورت امکان در سالجاری ودر غیر آن در سالهای آتی تجدید نظر صورت گیرد.
۴- به خواست ها ومشکلا ت مردم توجه شود.
۵- مسئولین محلی غزنی مطلع شوند که از جمع ۱۸ ولسوالی مربوط ولایت شان یکی بنام جاغوری وجود داشته ودر برنامه های انکشافی خویش بگیرند آنچه در حطه صلاحیت شان است حد اقل، ومتباقی مشکلات را باید به مرکز رسانیده وبرای رفع آن راه حل جستجو نماید.
۶- به پروژه های نیمه کاره خصوصا سرک غزنی – جاغوری از مسیر قره باغ توجه جدی شود.

بسم الله تابان

۱۶سرطان ۱۳۹۰