روز جمعه دهم دسامبر، شصت و دومین سال‌روز تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر و روز ملی قربانیان نقض حقوق بشر در افغانستان در حالی با راهپیمایی شماری از قربانیان و نهادهای مدافع حقوق بشر برگزار شد، که دولت افغانستان از این روز هیچ یادآوری‌ای نکرد و آن را جدی نگرفت. در حالی که در افغانستان آمار‌ها نشان‌دهنده افزایش خشونت و نقض حقوق بشر می‌باشد.
این در حالی است که در سال جاری گزارش‌های زیادی از افزایش خشونت بر زنان و بالا رفتن آمار خودکشی و خودسوزی در زنان مشاهده می‌شود. سیما سمر، رییس کمیسیون حقوق بشر افغانستان روز گذشته در مراسم افتتاح نمایشگاه نقاشی در دانشگاه کابل با اشاره به این موضوع که باید فرهنگ احترام به حقوق بشر در جامعه ما نهادینه شود گفت: «وقتی ما ادعا می‌کنیم که برای حقوق بشر مبارزه می‌کنیم، باید مردم افغانستان از تخطی‌های حقوق بشر محفوظ بمانند. تمام انسان‌هایی که در افغانستان زندگی می‌کنند احترام شوند و عدالت اجتماعی در کشور پیاده شود.»
خانم سمر در ادامه می‌افزاید: «دلیل این‌که افزایش آمار نقض حقوق بشر و هم‌چنین خشونت علیه زنان بیشتر شده است، موجودیت رسانه‌ها، موجودیت جامعه مدنی، موجودیت کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان و موجودیت وزارت زنان است که این‌ها بعضی از تابوهایی که در فرهنگ است راشکستاندند و به مردم آمده و گفته‌اند. در گذشته اگر زنی کشته می‌شد و یا به او تجاوزی صورت می‌گرفت، مردم بر حسب این‌که این یک مساله ناموس‌داری در خانواده است، حاضر نبودند که آن را افشا کنند اما اکنون مردم هوشیار شده‌اند و به این آگاهی رسیده‌اند که این را تخطی‌های حقوق بشری حساب می‌کنند و آن را علنی می‌سازند.»
خانم سمر می‌گوید: «اما تخطی‌های حقوق بشر بیشتر از آن چیزی است که ما آمار آن را داریم. و احتمالا در گوشه و کنار کشور که مردم هنوز دسترسی به رسانه‌ها و کمیسیون حقوق بشر و نهادهای جامعه مدنی ندارند، احتمال آن می‌رود که تخطی‌های حقوق بشر بسیار زیاد باشد.»
به باور او، چیزی که در افغانستان هم‌چنان ادامه دارد فرهنگ معافیت است. چه در بخش جرایم جنگی و چه جرایم دیگری از قبیل تجاوزات جنسی فردی که این اعمال را انجام می‌دهد مورد بازخواست قرار نمی‌گیرد.
به اعتقاد او، تبعیض جنسی یکی از شایع‌ترین تبعیضات در جامعه است. او می‌گوید: «زنان در افغانستان به عنوان شهروندان دوم جامعه قلمداد می‌شوند. حتا دولت‌مردان ما به سختی کلمه زن را ادا می‌کنند و یا اعتراف به موجودیت زن و حقوق او را دارند.
تبعیض قومی، لسانی، مذهبی نیز از دیگر تبعیضات شایع در کشور است. متاسفانه کشور ما به اقوام تبدیل شده است. ما نیاز داریم که تمام مردم افغانستان و کسانی که به آزادی و برابری اعتقاد دارند، دست به دست هم دهند و با هم کار کنند.»
رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر می‌گوید کسانی که مجرمین جنایات جنگی هستند و متهم هستند، عملا جزای جدی نمی‌بینند و یا اگر توسط پولیس دستگیر می‌شوند بخش دیگری او را آزاد می‌کند.
از این‌رو آن چه که امروزه ما شاهد آن هستیم حضور جنایت‌کاران جنگی در دولت و رقابت آن‌ها بر سر قدرت می‌باشد و ایشان چه در گذشته و چه اکنون حتا حاضر هستند که بی‌گناهان زیادی را در این راه قربانی سازند. هرچند امروزه در کشور دم از حقوق بشر و حقوق زنان زده می‌شود اما آن چه که دیده می‌شود نقض کلی حقوق بشر در جامعه ما است.
حیدر علی، دانشجوی سال دوم دانشکده هنرها در ارتباط با ناقضین حقوق بشر و مجرمین جنگی در کشور می‌گوید: «دولت هیچ برخورد قاطع و جدی با این‌ها نداشته و اگر دولت اقدام جدی در مورد این‌ها انجام می‌داد، در این چند سال طالبان از کشور ما گم می‌شد.» به اعتقاد او، اگر دولت اقدامات جدی انجام می‌داد و جنایت‌کاران جنگی و ناقضین حقوق بشر را مجازات می‌کرد امروزه دیگر ما در کشور شاهد دهشت‌افکنی و خشونت‌ها نبودیم. او می‌گوید: «ما از دولت خواستار اقدامات جدی در این زمینه هستیم چرا که دیگر ما از جنگ خسته شده‌ایم.»
با این حال، کامله حق‌جو، دانشجوی سال چهارم زبان و ادبیات دری می‌گوید حقوق بشر یعنی دفاع از حق مردم. اما متاسفانه در کشور ما هیچ‌گاه به حقوق مردم احترام گذاشته نمی‌شود و حتا به راحتی حقوق مردم نقض می‌گردد. به باور او دولت ما یک دولت مستقل و آزاد نیست که کل اقوام در آن در نظر گرفته شوند و چیزی که در دولت زیاد است، تعصبات قومی و لسانی می‌باشد. او می‌گوید: «ما خواهان یک دولت آزاد و مستقل و بدون تعصبات قومی هستیم تا در آن حقوق مردم در نظر گرفته شود و با جنایت‌کاران و ناقضین حقوق بشر به طور جدی برخورد شود.»
هر چند که دیده می‌شود دولت به طور نمادین دم از احیای حقوق مردم می‌زند اما آن چه که مشهود است بر سر قدرت بودن جنایت‌کاران جنگی است که هم‌چنان قدرت را در دست دارند و به راحتی هر کاری می‌کنند.
محمد عزیز، دانشجوی سال اول علوم اجتماعی دانشگاه کابل با اشاره به این مطلب که هم‌اکنون ارکان دولت ما متشکل از جنایت‌کاران جنگی است، می‌گوید: «این‌ها توان این را ندارند که با جنایت‌کاران جنگی مبارزه کنند چرا که وقتی یک دولت خودش آغشته به فساد اداری و جنایت‌کاران جنگی باشد، چطور می‌تواند که با این‌ها مبارزه کند؟» به باور دانشجویان، دولتی که خود از مجرمین جنگی تشکیل شده باشد هیچ‌گاه موفق به مبارزه علیه خشونت و جنایت‌کاران نخواهد شد.
از این‌رو دیروز طی مراسمی نمایشگاهی در ارتباط با اعلامیه حقوق بشر و روز همبستگی با قربانیان جنایات جنگی، با حضور سیما سمر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر و نادر نادری، کمیشنر حقوق بشر افتتاح شد. در این نمایشگاه ۳۰ اثر از کارهای آقای محمد ضیا فروغ به نمایش گذاشته شده است که برای سه روز این نمایشگاه جریان دارد و برای بازدید علاقمندان باز است.
منبع: هشت صبح
Dr.Arif Sana Valizada
ba heterame zeyad ba neweshta hahee Dr.saheb, magar mardumi hazara ba shahamat tarren mardum dar Afghanistan-e Aziz budan wa hastan, sukhtan magar khud ra sakhtan. man shakhsan ba saslee jawani naweene Hazara iftekhar ma numayan. shuma dar qalb hahee har kabuli ja dareed. khudawand ba melyatee ba shahamatee Hazara hast .
bradaree tan Dr.Arif Sana Valizada