روز گذشته هفدهم مارچ برابر با بیست و ششم حوت از بیست چهارمین سالگرد شهادت استاد مزاری در میان تدابیر شدید امنیتی با توجه به وقایع اخیر در نیوزلند تجلیل به عمل آمد.
در این برنامه که توسط ستاد مردمی گرامی‌داشت از سالگردشهادت استاد مزاری در مرکز اسلامی افغانستانی‌های مقیم تورنتو برگزار گردیده بود سخنرانان با استفاده از فراز‌ها و اندیشه‌های شهید مزاری بر حفظ و حدت و یکپارچگی مردم تاکید ورزیده و با توجه به اتفاقات اخیر یاد آور شدند که ما همانند گذشته تابه وحدت نرسیم به پیروزی نیز نخواهیم رسید.
این مراسم که با حضور و استقبال گسترده مردم مواجه شده بود پس از تلاوقت قرآن کریم با صحبت‌های نماینده ستاد برگزاری اقای کلانتر زاده آغاز گردید.
وی ضمن خوش آمد گویی به مهمانان مراسم از ویژگی‌های خاص شهید مزاری یادنموده تاکید کرد که او به دنبال افغانستان عاری از تعصب و ظلم و به رسمیت شناخته شدن حقوق تمام ملیت‌ها اعم از هزاره و غیر هزاره ، شیعه و سنی و تک تک باشندگان آن مرز ومربوم بوده است و همین نیز رمز محبوبیت او بود که مردم نزدیک به بیست روز عبور از کوه و کوتل های صعب العبور هزارستان در دل زمستان سرد پیکیر آن شهید عزیز را از غزنی تا یکاولنگ بامیان به دوش کشیده و از آنجا نیز تا مزار شریف تشییع کردند.
پس از وی کیهان احدی سرقنسول قنسول‌گری افغانستان در اوتاوا به سخنرانی پرداخت وضمن الگو خواندن شهید مزاری در امر وحدت ملی به حادثه حمله به مراسم شهید مزاری در کابل پرداخت و اذعان نمود که من قصد دفاع از کسی را ندارم و در صدد توجیه ضعف نیروهای امنیتی و کشفی هم نیستم ولی ختم کردن چنین پلانی به پای شخص و فرد خاصی ما را از اصل قضیه دور می‌کند.
باهر فرمولی از پیشکسوتان عرصه فرهنگی افغانستانی‌های مقیم تورنتو در جایگاه قرار گرفت و یاد آوری کرد که رهبران بعد شهید مزاری نتوانستند حیثیت و ابروی که شهید مزاری برای مردم با خونش خریداری کرده بود را اعاده کند.
فرمولی از آزمون کنکور یاد اوری کرد و با گفت که با تاسف کسی با سیصد و چند نمره کامیاب نمیشود چون هزاره است و کسی دیگری با صد و چند نمره وارد مهمترین دانشکده افسری میشود و این دلیل دیگری به جز ضعف رهبری و نمایندگی هزاره ها در درون دولت ندارد.
وی با نا عادلانه خواندن این وضع تاکید کرد که نسل بعداز مزاری ترور نکرد، انتحارنکرد و در اتاق های سرد و نمور بامیان اما نشست و درس خواند و شاگردی سلفی ها و مکتب های دیوبندی را نپذیرفت و به جای ترور وانتحار اگر حقی خواست با تشکیل جنبش‌های تبسم و روشنایی ورستاخیز بود که همه دیدیم به چه سرنوشتی گرفتار شدند و دلیل آن عدم حمایت رهبران سیاسی از این جوانان بود و بدینسان وی با لزوم حفظ وحدت و یکپارچگی آرزو نمود که مردم افغانستان بر این وضع چیره شوند.
نظر موج از دیگرفرهنگیان شهر تورنتو نیز برای دقایقی در جایگاه سخنرانان قرار گرفته از تخصیص عنوان وحدت ملی به شهید مزاری استقبال نموده گفت این عنوان به جا و عالیست ولی کافی نیست او همانگونه که شهید وحدت ملی است، شهید عدالت اجتماعی و شهید راه آزادی نیست هست.
میرحسین مهدوی شاعر واز چهره‌های فرهنگی افغانستانی‌های مقیم کانادا با استفاده از سه ویژگی شهید مزاری سخنانش را آغاز نموده و به پایان رساند. مهدوی با بیان این نکته که جامعه ی هزاره ها در دوره ی پیشامزاری واجد سه خصوصیت تفرقه، ترس و تردید بود، گفت که مزاری توانست با ایجاد وحدت، خود آگاهی قومی را در میان هزاره ایجاد کند و این مردم را از ترس کشنده ی تاریخی و از تردید و هراس در تصمیم گیری های کلان سیاسی و جمعی رهایی بخشید.
مهدوی یاد آور شد که تفرقه در دروه ی پیشامزاری نه تنها باعث کشته شدن بیش از پنج هزار نفر هزاره در هزارستان به دست خود هزاره گردید که در وادی تشخیص راه و تعیین خوب از بد و دوست از دشمن نیز هزاره ها را کاملا سردرگم و پریشان ساخته بود. مهدوی در پایان سخنانش گفت که مزاری یک راه است و با توقف و درنگ نمی توان به مزاری اقتدا کرد. او گفت که امیدوارست مزاری را به همین مراسم تجلیل تقلیل ندهیم و در راهی که مزاری رفته بود و راهی که مزاری برای ما ساخته بود بیشتر بیاندیشیم و به آن عمل کنیم.
این شاعر و نویسنده معاصر کشور همچنان یاد اور شد که مزاری سبب شد که ما بر یک تردید تاریخی غلبه کنیم و مزاری بود که به ما گفت نترسید و سر پای خود بی ایستید و حق تان را محکم بخواهید.
سیدعلی حسینی از سخنرانان بعدی این مراسم بود، وی مزاری را رهبردلهای مردم خواند و گفت شهید مزاری را کدام قانون مشخصی رهبر نکرده بود که ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد و نگاه ژرف و فکر و ایده و رفتار کاریزماتیکش رهبر کرده بود.
وی منحصر کردن شهید مزاری را به یک قوم و قبیله و قریه جفای نا بخشودنی به شهید مزاری دانسته تاکید کرد که رفتارهای از این دست را که شماری روی دست گرفتند تقلیل و تنزل جایگاه یک رهبر سیاسی با رویکرد وحدت ملی می‌باشد.
حسینی آشوب‌های اخیر که از تذکره های الکترونیکی سرچشمه گرفته را فتنه بیگانگان خوانده بر حفظ اتحاد و همدلی مردم تاکید کرد و گفت فریب این توطئه و فتنه را نخورید و راه همان است که شهید مزاری رفت و بر آن تاکید داشت.
مهمان ویژه و سخنران اصلی این همایش مردمی انجینر اکرم گیزابی رییس شورای جهانی هزاره بود که از واشنگتن آمریکا در آنجا حضور یافته بود.
اکرم گیزابی با استفاده از تاریخی ترین کلام استاد مزاری که گفته” میخواهیم دیگر هزاره بودن جرم نباشد” صحبت‌های خود را آغاز نموده گفت که شهید مزاری عمدا تلاش کرد واژه ی هزاره را بار ها و بارها تکرار کند تا مردم با این نام ارتباط برقرار کند واستفاده از این نام یک تابو نباشد در حالی که تا پیش از آن مردم خود را به هرچیزی نسبت میدادند غیر از هزاره.
گیزابی از ویژگی های دیگری شهید مزاری صداقت را برشمرد و گفت مزاری با مردم با خودش و اطرافیانش صادق بود و این ویژگی از وی یک چهره ای خاصی ساخته بود.
وی بر تقوای نفسی و شخصیتی مزاری نیز تاکید کرد و گفت مزاری هر حرفی زد و کاری کرد مسوولانه بود از کسی چیزی نگرفت مال و زر اندوزی نکرد و جریان مالی حزب را نیز به خوبی مدیریت کرد به بیت المال حساس بود.
او در میان ویژگی‌های زیادی که از شهید مزاری برشمرد به حقوق زن در تفکر شهید مزاری نیز پرداخت و گفت در زمان و زمانه ای که شهید مزاری رهبری یک جریان سیاسی و جهادی را به عهده داشت تنها کسی بود که تاکید داشت افغانستان بدون سهم گیری جدی زنان و مشارکت و حضور آنان در بدنه نظام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی افغانستان آباد نخواهد شد.
رییس شورای جهانی هزاره با انتقاد شدید از پروسه صلح گفت صلح باطالبانی که بسیار واضح میگوید ما قانون اساسی را قبول نداریم قابل پذیرش نیست.
او هرچند از کسی نام نگرفت ولی تلویحا از سخنان محقق که گفته بود ما ۲۵ سال با طالبان جنگ کردیم انتقاد کرد و گفت واضح است که هیچ کسی مخالف صلح نیست ولی صلح باچه کسی و جریانی ؟
او گفت در فردای این صلح همه بازنده است و هزاره ها نیز بازنده ترین آن‌ها خواهند بود.
گیزابی تاکید کرد که مردم افغانستان باید اتحاد همدلی و هوشیاری خود را حفظ نموده و با این وضع مبارزه کنند و قطعا اگر مردم افغانستان چنین صلح ذلت باری را نپذیرند جامعه ای جهانی آنان را به چنین صلحی مجبور نخواهند کرد.
وی از تلاش های مهاجرین مقیم کانادا به نیکویی یاد نموده وحضور آنان را در پارلمان کانادا یک اقدام مثبت و موثر خواند و بر ادامه این تلاش ها نیز تاکید کرد.
این همایش عالی مردمی که به همت مهاجرین مقیم شهر تورنتوی کانادا برگزار گردیده بود با دعا و نظم و انظباط و صرف شام به پایان رسید.
عکاس و گزارشگر: امینی مهرجو (هزاره)
