نویسنده: لیلا آرزو
کانِ کوله در ایالت بلوچستان؛ جای که هزاران غریبکار دران مشغول عرقریختن و بدست آوردن حدود ۵۰۰ کلدار در روز می باشند. در این مکان کاری نسبتن شاقه، تعداد بیشمار از مردهای فقیر هزاره نیز، اعم از جوانان و افراد مسن از گذشته های بسیار دور بدین سو مشغول کار هستند. این مردان سختکش، هفته ها و ماه ها و در بسیاری موارد حتی سالها از فامیلهایشان به دور به سر می برند تا با همین مزد کم، در بدل صرف توانایی و انرژی جسمی، فزیکی و روحی شان اقتصاد شبانه روزی خانواده هایشان را تامین نمایند. برخی ازین کارگران که خانه هایشان در فاصله های نزدیکتر قرار دارند، تعطیلی آخر هفته را در کنار خانواده هایشان سپری می نمایند و مبلغ ناچیزی را از سرجوری (صاحب کار)، تحت نام “جمعه یی” به عنوان بخشش دریافت می کنند. مردان هزاره کانِ کوله، با وجود تحمل دشواریهای کاری و تلاشهای خستگی ناپذیرِشان، سالها ازین کار و محیط نسبتن امن و آرام آن راضی بودند ولی دراین اواخر این مردان بی غرض و فقیر نیز از شرِ حملات تروریستی محفوظ نماندند و بارها در مسیر راه مورد نشانه های هدفمند هزاره کشی قرار گرفتند.
اول نوامبر ۲۰۱۳، هفت تن از کارگران هزاره را که از “بازار مچ” خریداری شانرا تمام نموده و دوباره به طرف محل کار و یا خانه هایشان در کویته در حرکت بودند؛ توسط دو موترسایکل سوار مسلح مورد هدف قرار می گیرند که در نتیجه شش نفر آنها جان شیرین شانرا از دست می دهند و یکی ازانها زخمی می شود. مردم رنجدیده و خانواده های داغدار جنازه های این شش تن؛ زمان علی، ابراهیم، علی رضا، بومان علی، آصف علی و عبدالحکیم را در دوم نومبر در کویته به خاک می سپارند. “جیش محمد” از طریق رسانه ها مسئولیت این حادثه خونین را به عهده میگیرد.
همزمان با دفن جنازه های این بیگناهان مسلمان که به دست مسلمانانِ لشکر محمد جام شهادت نوشیدند؛ در دوم نومبر ۲۰۱۳، در فاصله هزاران میل، در کشور سکولار و در مملکت “کفار” سویدن تعدادِ زیادِ از کشورهای مختلف در موزیم فرهنگی جهان گردهم آمدند و فلم مستند “من هزاره هستم” را با همدردی با خانواده های قربانیان حادثات تروریستی بیشتر از یک دهه کویته بلوچستان را تماشا نمودند.
در مستند “من هزاره هستم” گوشه ی از ناهنجاریهای طاقت فرسای هزاره های کویته به تصویر کشیده شده است. مثلن پسری از دست دادن پدرش را در یکی ازین حادثه های تروریستی شهادت می دهد.
خواهری اندوه نبود برادرجوانش را غمگینانه می نالد که در آبهای استرالیا فرو رفته است و هرگز برنگشته است.
پسر جوانی که بعد از غرق شدن کشتی در آبهای استرالیا نجات یافته ولی بسیاری از همنشینان او که از خویشاوندان اش نیز می باشند با کشتی غرق می شوند.
مادری که بی صبرانه هجرت اجباری پسرش را متحمل میشود و با اشک و آه تلخ مجبوری مادری را بیان می کند که فرزندش را راهی این راه جان به کف می نماید.
استاد هنرمندی که به دلیل حفظ جان و زندگی اش از رفتن به دانشکده هنر دست برداشته و در بام خانه اش به آموزش نقاشی به چند شاگرد محدود بسنده می کند.
تماشا کنندگان مستند “من هزاره هستم” را عده ی سویدنی ، پاکستانی، افغانستانی، کردی و ایرانی تشکیل داده بودند.
بعد ازنمایش فلم لیلی آرزو گزارش مختصر از قتل عام هزاره های پاکستان را در چند نکته به زبان سویدنی ارائه نمود که خلاصه آن چنین است:
۱. تقریبن نیم ملیون هزاره باشنده پاکستان هستند که بیشتر آنها در کویته بلوچستان سکونت دارند.
۲. بیشتر از ۱۳۰۰ تن از هزاره ها «از هر ۵۰۰ نفر ۱ نفر آنها در ۱۲۸ حمله تروریستی» جان باخته اند، از سال ۲۰۰۳ تا اکنون، حدود ۳۰۰۰ نفر در این حملات خونین زخمی و معیوب شده اند.
۳. کشتار اقلیت هزاره ها در پاکستان بعد از شکست طالبان توسط امریکا و نیروهای ناتو افزایش یافته است و اکثر این حملات بالای هزاره ها توسط گروه های تروریستی وابسته به القاعده و طالبان مثل لشکر جنگوی به وقوع پیوسته است.
۴. نامه های اخطاری در مناطق هزاره نشین پاکستان پخش شده است که خلاصه متن آن چنین بوده است: اکنون که مجاهدین ما در مقابل هزاره های افغانستان به پیشرفت دست یافته است وظیفه بعدی ما ریشه کن کردن هزاره ها از پاکستان است که تا به حال، دراین مورد به ویژه در ساحه کویته بلوچستان پیشرفت های چشمگیری داشته ایم و این پیشروی ها در آینده نیز ادامه می یابد. ما پاکستان را به قبرستان شما مبدل می کنیم و خانه های تانرا با بمب ها و انتحاری ها از بین خواهیم برد. مجاهدین ما پیشرفت قابل توجهی را در ۶ می در هزاره تاون داشته است و حالا نوبت می رسد به خانه های شما در علمدار رود.
۵. در جنوری ۲۰۱۳ دو حمله بزرگ تروریستی در ساحه هزاره تاون و علمدار رود صورت گرفت که در اثر آن حدود ۱۱۰ هزاره در علمدار رود و تقریبن ۲۵۰ هزاره را به شمول زن و کودک در هزاره تاون به خاک و خون کشاندند. در هردو منطقه بیش از ۵۰۰ نفر زخمی به جا گذاشتند.
۶. از سال ۲۰۰۸ به این طرف، حضور محصلین در کالج ها و دانشگاه های بلوچستان تا ۹۵% کاهش یافته است. بسیاری از محصلین هزاره به خاطر هراس از حملات تروریستی از رفتن به مراجع تحصیلی توسط ترانسپورتهای عمومی محصلین پرهیز می کنند.
۷. یک از سناتورهای بلوچ در مجلس سنا پاکستان گزارش داده بود که مردم غیر هزاره در کویته پیامک ها از طریق موبایل هایشان دریافت می کنند تا در صورت مشاهده هزاره ها در بازار به آنها (لشکر جنگوی) اطلاع دهند.
۸. بسیاری از افسران پایین رتبه دولتی هزاره ها به دلیل احساس نا امیدی که در محاصره دشمن قرار دارند یا استعفای شانرا اعلام نموده اند و یا به رخصتی های طولانی بدون معاش پناه برده اند.
۹. برخی از تاجران و دوکانداران هزاره مجبور شده اند تا واردات و صادرات شانرا بین کشورهای همسایه به صورت موقت متوقف نموده و حتی برخی ازینها مغازه هایشان را به قیمتهای ناچیز به فروش رسانده اند.
۱۰. برخی از شرکتهای ترانسپورتی از داشتن مسافرین هزاره جلوگیری می کنند تا به جرم مسافربری هزاره ها مورد حمله قرار نگیرند.
۱۱. از ۲۰۰۳ به این طرف تقریبن ۵۰۰۰۰ هزاره از بلوچستان به طرف اروپا و استرالیا مهاجرت نموده اند که بیش از ۳۰۰ هزاره در مسیر استرالیا در اثر سقوط کشتی و قایق مسافربری غرق آب شده اند.
۱۲. در گزارش کمسیون حقوق بشر پاکستان که در ۳۰ اگست ۲۰۱۲ منتشر شده، آمده است که: هزاره ها از مناطق مچ، لورالای و ژوب ریشه کن شده اند. در گزارش این موضوع نیز ذکر گردیده است که: ظاهرن یک کمپاین برای ترور و هراس هزاره ها به راه انداخته شده است تا خانه هایشانرا ترک نموده و دوکان ها و مغازه های شانرا به قیمت های ناچیز بفروشند.
بعد ازختم گزارش مختصر، لیلی آرزو از دو فعال حقوق بشر، رضا جاوید و داکتر سلیم جاوید دعوت نمود تا با گردانندگی و میزبانی جان لوفکویست یکی از برگزارکنندگان جشنواره جهانی فلم در تبعید، دراین موارد برای حاضرین معلومات بیشتر ارائه نمایند.
جان لوفکویست از آقای رضا جاوید و داکتر سلیم جاوید پرسشهای مختلف را مطرح نمود و بعدن در لابلای این بحث و گفتگو به پاسخهای سوالهای حاضرین نیز پرداخته شد.
بعضی از پرسشها قرار ذیل بودند: چرا هزاره ها مورد قتل عام قرار گرفته اند؟ این قتل عام از جانب کیها صورت گرفته است؟ دولت پاکستان تا به حال چه عکس العمل دراین موارد ازخود نشان داده است؟ مردم هزاره در سراسر جهان در حمایت از هزاره های بیدفاع که جانشان را از دست می دهند، چه کارهای انجام داده اند؟ نقش رسانه ها دراین باره چگونه بوده است؟ و …. همچنان چند پیشنهاد از سوی حاضرین نیز دراین مورد مطرح گردید. داکتر سلیم جاوید و آقای رضا جاوید به تفصیل به این پرسشها جواب دادند. با پیامهای اخیر این دو جوان، جان لوفکویست پایان نمایش و بحث را اعلام نمود.
مستند “من هزاره هستم” ساخته ی دایرکتر باهمت آقای حسن معراج با یاری صادقانه دایرکتری دیگری به نام خانم حفسه عدیل (ویرایشگرِ دان میدیا گروپ) میباشد که فلمبرداری آنرا آقای نادر صدیقی انجام داده است. هرسه این هنرمندان دلسوز پاکستانی تبار اند.
این مستند یکی از ۶۸ فلم و مستند دیگری از گوشه و کنار جهان بود که در یازدهمین جشنواره جهانی فلم در تبعید در دوم نومبر به نمایش گذاشته شد. فستیوال بینالمللی فلم در تبعید، امسال با هدف برجسته نمودن تبعیض نژادی و جنسیتی به ویژه خشونت علیه زنها در سراسر جهان را، با نمایش فلمهای کوتا و یا نسبتن طولانی از اروپا، امریکا، استرالیا و آسیا، از تاریخ ۱ تا ۷ نومبر ۲۰۱۳ در شهر گوتنبرگ سویدن برگزار گردید.
در این جشنواره در بخش نمایش فلم ها و مستندهای از آسیا، برعلاوه نمایش تعدا زیاد فلمهای ایرانی، کردی، عربی و پاکستانی، چند فلمی از فلمسازان افغانستانی نیز برگزیده شده بود. فلمهای افغانستانی که دراین جشنواره جهانی انتخاب شده بودند قرار ذیل اند:
ٌمحترمه ٌ از خانم دیانا ثاقب و آقای ملک شفیعی که با حضور خانم دیانا ثاقب به نمایش گذاشته شد
ٌسنگ صبور ٌ از آقای عتیق رحیمی
ٌتویی که سرزمینت اینجا نیست ٌ از آقای محمد حسنی
ٌنسیمه ٌ از خانم صحرا کریمی
ٌنامه به روشنی ٌ از آقای غفار آزاد
ٌقربانی ٌ از آقای همایون پائیز
و”شب خاکی ٌ از علی هزاره
