هر کسی که حتی یک داستان خوانده باشد، احتمالا لحظهای را تجربه کرده که در آن با بستن چشمان خود به مکان یا موقعیتی که نویسنده به آن پرداخته، نگریسته و آن را در ذهن خود مجسم کرده است. همواره این سوال مطرح است که مکانهای اسم برده شده در داستانها تخیلی هستند یا نقشی واقعی در زندگی کاری یا خصوصی نویسندگان داشتهاند.
پس لازم است برای رسیدن به پاسخ این سوالات به جای گذاردن تعطیلات در کنار سواحل دریا، مسیری جدید را به سوی شهرهایی برگزینیم که زمانی میزبان نویسندگان بزرگی چون شکسپیر، چارلز دیکنز و ارنست همینگوی بودهاند. در چنین شهرهایی است که یک خواننده رمانهای برجسته جهان، رابطهای نزدیک را با آنچه که میبیند و آنچه را که پیشتر خوانده است بر قرار میکند.
آنچه که میخوانید مجموعهای از ۱۰ شهر برتر ادبی جهان است که توسط سایت Tourism-Review.com تا حدودی اطلاعاتی جامع از زادگاه و محل زندگی بزرگترین نویسندگان را در اختیار خوانندگان قرار میدهد.
لندن، انگلستان:
پایتخت انگلستان را مرکز ادبیات جهان میشناسند. بسیاری از نویسندگان مشهور جهان یا در این شهر زاده شدهاند یا بخشی از عمر خود را درآن سپری کردهاند و یا حتی از نام این شهر در رمانها و داستانهای خود اسم بردهاند. امروزه نیز این شهر به لطف برخورداری از چنین گذشته با شکوهی میزبان علاقمندان زیادی است.
برای مثال دوستداران چالز دیکنز از خانه او که در حال حاضر به موزهای تبدیل شده است، دیدن کرده و یا علاقهمندان به داستانهای پلیسی سر آرتور کانن دایل، از مکانهایی بازدید میکنند که شرلوک هلمز، کارآگاه معروف داستانهای پلیسی در آن زندگی کرده و یا حتی در آن به بازرسی پرداخته است. خانه معروف این کارآگاه مشهور در خیابان بیکر، یکی دیگر از جاذبههای توریستی شهر محسوب میشود. جئوفری کوسر و جان کینز دو تن دیگر از ساکنان مشهور لندن به شمار میروند.
استراتفورد اپان اوون، انگلستان:
شکسپیر را بیشتر مردم میشناسند. این نویسنده و بازیگر مشهور در شهر استراتفورد اپان اوون، شهری که امروز با برخورداری بیش از سه میلیون گردشگر خارجی، یکی از پر بینندهترین مقصدهای گردشگری ادبی جهان است، به دنیا آمد.
علاقمندان می توانند در این شهر خانه پدری شکسپیر، موزه، سالن تئاتر و دیگر چیزهای منتسب به او را از نزدیک مشاهده کنند. تمام این جاذبهها از شهر استراتفورد مکانی دوست داشتنی برای مشتاقان ادبیات کلاسیک اروپا ساخته است.
ادینبورگ، اسکاتلند:
از بزرگان ادبیات کلاسیک جهان، سر آرتور کانن دایل، سر والتراسکات یا رابرت لویس استیونسن، در این شهر زندگی کرده و به خلق آثار خود پرداختهاند. امروز نیز این شهر سمبل ادبی خاص خود را پیدا کرده است. جی. کی. رولینگ، خالق داستانهای هری پاتر، ساکن ادینبورگ است.
برای دیدن و آشنا شدن با تمام این غولهای ادبی جهان نیازی به جستجوی طولانی مدت نیست. موزه نویسندگان شهر ادینبورگ، مرجعی کامل از تمام نویسندگان، شاعران و هنرمندان این منطقه به شمار میرود، از این رو است که این شهر به عنوان اولین شهر ادبی جهان در فهرست یونسکو به ثبت رسیده است.
دوبلین، ایرلند جنوبی:
ایرلند جنوبی و مخصوصاً پایتخت آن دوبلین، همواره منشا نوآوری بودهاند. تنها نگاهی به کتابهای “دوبلینیها” و “اولیسه” اثر نویسنده معروف ایرلندی جیمز جویس، ثابت کننده این مدعا است.
ساموئل بکت نویسنده معروف قرن بیستم این کشور نیز با آثار درام پوچ گرای خود، نشانههای جدیدی در ادبیات جهان برجای گذاشته است. موزه نویسندگان دوبلین و کتابخانه ملی ایرلند از جمله مراکز تفریحی و گردشگری ادبی این کشور محسوب میشوند که اطلاعات کاملی از ادبیات نوین این کشور را برای بازدیدکنندگان به تصویر میکشند.
نیویورک، آمریکا:
جای شگفتی است که شهری به عظمت نیویورک (سیب بزرگ) نشانی از بزرگان ادبی جهان را در خود جای نداده است. این شهر برای مدت کوتاهی مرکز فعالیت نویسندگان معروف جنبش ادبی جوانان یا استقلال طلبان (beat generation) همچون جک کرواک یا آلن گینسرک بوده است.
اما بازدیدکنندگان و دوستداران ادبیات نوین، این شهر را به دلیل انقلاب ادبی قرن بیستم آن میشناسند. انقلابی که به رنسانس هارلم شهرت یافته و منشا بروز استعدادهای ادبی و نویسندگانی آفریقایی- آمریکایی همچون زورا نیل هارستون یا لانگستون هیوز شد.
کنکورد، ماساچوست، آمریکا:
اگر چه این شهر با جمعیت ۲۰ هزار نفری خود، به شهری کوچک شبیه است اما نقش برجستهای در تاریخ ادبیات آمریکا ایفا کرده است.
رالف والدو امرسون و ناتانیل هاوثرن، از نویسندگان مشهور دهههای ابتدایی ۱۸۰۰ در این شهر زندگی میکردهاند. مجسمههای این نویسندگان در اماکن عمومی این شهر تبدیل به جاذبه اصلی گردشگران و علاقمندان به تاریخ ادبیات آمریکا شده است.
پاریس، فرانسه:
این شهر به اندازه قدمت شکل گیری خود، سابقهای ادبی در اروپا و جهان دارد شهری که خواستگاه نویسندگان بی شماری از نقاط دور و نزدیک جهان بوده و مهد شکل گیری آثار ادبی فراوانی بوده است.
آثار ادبی این شهر با روی کار آمدن بزرگانی همچون ولتر، ویکتورهوگو، الکساندر دوما و هونور دو بالزاک به اوج رسید و پایان آن همراه با ورود نویسندگانی امریکایی همچون گرترود استین، ارنست همینگوی و فرانسیس اسکات فیتزجرالد بود که برای نشر آزادیهای فردی و مذهبی پا به این عرصه گذاشته بودند.
هنوز هم میتوان نشانههایی از وجود ادبیات رمانتیک دهههای اولیه قرن نوزدهم را در جای جای آن مشاهده کرد.
سانفرانسیسکو، کالیفرنیا، آمریکا:
این شهر نیز همچون نیویورک ارتباطی نزدیک با نسل جدید ادبی آمریکا داشته است. بزرگان این جنبش پس از ترک نیویورک، مرکز فعالیتهای خود را در این شهر بنا کرده و طرفداران بی شماری را از سراسر کشور به سوی خود کشاندند.
امروزه اماکنی که نویسندگان بزرگ جنبش استقلال طلب دهه ۵۰ و ۶۰ آمریکا وقت خود را به سخنرانی برای طرفداران و حتی صرف قهوه می گذراندند، به مرکز تجمع بسیاری از علاقمندان درآمده و چهرهای متفاوت به شهر داده است.
رم، ایتالیا:
رم از دیرباز زادگاه و خانه مشهورترین نویسندگان و فلاسفه تاریخ باستان بوده است. افرادی که تاثیری چشمگیر در هنر اروپا و بالا بردن درک بشری داشتهاند. ویرجیل، خالق آنئید یکی از آنها است.
نویسندگان معاصر این شهر همچون پرسی شلی و همسرش مری شلی که با الهام از ادبیات زیبای باستان آثاری خارق العاده خلق کردهاند نیز دیگر مشاهیر ادبی رم به شمار می روند.
اگر چه جاذبههای به جای مانده از شکوه و قدرت روم باستان، شهرتی بیشتر در اذهان گردشگران دارد اما بازدید از میراث ادبی رم نیز مطمئنا خالی از لطف نیست.
سنت پترزبورگ، روسیه:
رمانهایی بسیار طولانی مشتمل بر شخصیتهای فراوان و داستان پیچیده، ادبیات روسیه را در بین سایر مکتبهای ادبی زبانزد کرده است.
رمانهایی که از زمان انتشار تا کنون عامل اصلی ترس و وحشت در میان تمام محصلان اروپایی بوده است. در این بین بسیاری از بزرگان این مکتب ادبی همچون لئوتولستوی، آنتوان چخوف، الکساندر پوشکین و فئودور داستایوسکی در شهر سنت پترزبورگ زاده شده یا زندگی کردهاند. امروزه یادبودهای متعددی از این نویسندگان در این شهر، میزبان حضور بازدیدکنندکان است.
برای مثال موزه مخصوص داستایوسکی که در آپارتمان شخصی وی شکل گرفته به نمایش آثاری از دورههای مختلف زندگی و کار وی پرداخته و تازمان مرگ او را نیز به تصویر کشیده است.
پیام آفتاب